จักรวรรดิไบแซนไทน์หรือที่เรียกว่าจักรวรรดิโรมันตะวันออก
ไบเซนไทน์เอ็มไพร์ยังเรียกว่าจักรวรรดิโรมันตะวันออกเป็นความต่อเนื่องของจักรวรรดิโรมันในภาคตะวันออกในช่วงปลายสมัยโบราณและยุคกลางเมื่อเมืองหลวงของมันคือคอนสแตนติ (สมัยใหม่อิสตันบูลซึ่งได้รับการก่อตั้งขึ้นเป็นไบแซนเทียม) . มันรอดชีวิตจากการกระจายตัวและการล่มสลายของจักรวรรดิโรมันตะวันตกในศตวรรษที่ 5 และยังคงมีอยู่สำหรับเพิ่มอีกพันกว่าปีจนกว่าจะตกลงไปที่ออตโตมันเติร์กใน 1453 มากที่สุดในช่วงการดำรงอยู่ของจักรวรรดิเป็นมีประสิทธิภาพมากที่สุดทางเศรษฐกิจวัฒนธรรม และกำลังทหารในยุโรป ทั้งสอง "เอ็มไพร์ไบเซนไทน์" และ "จักรวรรดิโรมันตะวันออก" เป็นคำ historiographical สร้างขึ้นหลังจากการสิ้นสุดของอาณาจักร; พลเมืองของตนอย่างต่อเนื่องในการอ้างถึงอาณาจักรของพวกเขาเป็นจักรวรรดิโรมัน (กรีก: ΒασιλείατῶνῬωμαίων, TR Basileia TônRhōmaiōn; ละติน:. Imperium Romanum) หรือโรมาเนีย (Ῥωμανία) และตัวเองว่าเป็น "โรมัน"
เหตุการณ์สัญญาณจากหลายที่ 4 ถึงศตวรรษที่ 6 ทำเครื่องหมายระยะเวลาของการเปลี่ยนแปลงในระหว่างที่จักรวรรดิโรมันตะวันออกของกรีกและละตินตะวันตกแบ่ง คอนสแตนติ (ร. 324-337) จัดเอ็มไพร์ที่ทำคอนสแตนติเมืองหลวงใหม่และ legalized ศาสนาคริสต์ ภายใต้โธผม (r. 379-395) ศาสนาคริสต์กลายเป็นศาสนาประจำชาติของจักรวรรดิอย่างเป็นทางการและการปฏิบัติทางศาสนาอื่น ๆ ที่ถูกเนรเทศ ในที่สุดภายใต้การปกครองของ Heraclius (r. 610-641), การทหารและการบริหารงานของจักรวรรดิได้รับการปรับโครงสร้างหนี้และนำมาใช้ในภาษากรีกสำหรับการใช้งานอย่างเป็นทางการแทนภาษาละติน ดังนั้นแม้ว่ารัฐโรมันอย่างต่อเนื่องและประเพณีรัฐโรมันถูกเก็บรักษา, ประวัติศาสตร์สมัยใหม่แยกแยะไบแซนเทียมจากกรุงโรมโบราณตราบเท่าที่มันเป็นศูนย์กลางในอิสตันบูเชิงต่อกรีกมากกว่าวัฒนธรรมละตินและโดดเด่นด้วยออร์โธดอกศาสนาคริสต์