Тери таносил касалликлари ва у

Терида пайдо бўладиган доғлар, яралар, тошмалар ва уларни даволаш ҳақида

Тери касалликлари - одам ва ҳайвонлар организмидаги шиллиқ қаватлар, тери ҳамда унинг ҳосилалари (соч, тирноқ) патологик оʻзгариши билан ифодаланадиган касалликлар гуруҳи.

Одамда учрайдиган Тери касалликлари тошма тошиши, догʻ, пуфакча, тугунча, қипиқланиш, яраланиш, терининг шилиниши, ёрилиши ва бошқа тарзида намоён боʻлади. Ташқи муҳитдаги ҳар бир физик ва кимёвий омиллар терида турли яллигʻланишлар (дерматитлар) пайдо боʻлишига олиб келади; булардан қавариш, бичилиш, совқотиш, куйиш бирмунча коʻпроқ учрайди. Терининг талайгина касалликларига биологик омиллар, микроскопик замбуругʻлар (қаранг Терининг замбуругʻли касалликлари), бактериялар, ҳайвон паразитлари (қаранг Қоʻтир) ва вируслар (қаранг Соʻгал, Учуқ) сабаб боʻлади.

Ички омиллар: маҳаллий, инфекция оʻчогʻи боʻлиши (мас., муртак безлари, қовуқда), ички аʼзолар (меʼда, буйрак, жигар) касалликлари экзема, эшакем каби аллергик тавсифдаги (қаранг Лглергия) Тери касалликларига олиб келиши мумкин. Организмда оқсил, углевод ва ёгʻ алмашинувининг бузилиши, шунингдек, витаминлар етишмаслиги, нерв (мас., нейродермит) ва эндокрин система фаолиятининг бузилиши (мас., себорея, ҳуснбузар), томирлар, қрн яратиш аʼзолари ва бошқаларнинг зарарланиши натижасида ҳам Тери касалликлари юзага келиши мумкин. Буларнинг ҳаммаси терида яллигʻланиш, қон қуйилиши, пигментатсия ва мугузланишнинг бузилиши, теридаги айрим тузилмалар (бириктирувчи тоʻқима толалари, ёг ва тер безлари, соч пиёзчаси ва бошқалар)нинг нобуд боʻлиши, қон айланиши ҳамда тери озикланишининг издан чиқиши каби патологик оʻзгаришларга сабаб боʻлади. Бунда терига ҳар хил катталикда тошмалар тошиши (дерматозлар), тугунчалар пайдо боʻлиши, баʼзан бу тугунчалар ичида қон ёки йиринг тупланиши мумкин. Тошмалар қичишиши, ачишиши, баʼзилари беморни мутлақо безовта қилмаслиги мумкин. Инфекцион (қаранг Ич терлама, Қайталама терлама, Скарлатина, Чечак ва б.), шунингдек, венерик касалликларда ҳам терига тошмалар тошиши кузатилади. Тошмалар табиатини фақат мутахассис врач тоʻгʻри аниклаб, диагноз қоʻйиши ва даво тайинлаши мумкин. Оʻз билгича даво қилиш турли коʻнгилсизликларга олиб келади. Шунинг учун Тери касалликларига хос дастлабки аломатлар пайдо боʻлганда, албатта, врачга мурожаат этиш ва унинг маслаҳатларига бекаму куст амал қилиш лозим.